In de pers (6)
In de pers (6)
Theaterkrant, Simon van den Berg (22/3/2013)
Antwerpse Kleppers, Dennis Janssens en Charlotte Larose (2013)
rekto:verso, Wouter Hillaert (2012)
de Morgen, Griet Op de Beeck (2012)
‘Dit is hybris’: Compagnie de Koe vindt zichzelf met 'de Wederopbouw van het Westen' opnieuw uit
de Morgen, Evelyne Coussens (2012)

Compagnie de Koe bestaat 25 jaar, en daar hoort een Groot Gebaar bij. Een theatertrilogie, neen, een theatermarathon, waarin de hele condition van het Westen speels wordt ontleed. Vier uur duurt het, en dan blijft er nóg zoveel ongezegd, aldus Peter Van den Eede, Natali Broods en Willem de Wolf.

Een kleurrijk boeketje, zo ogen de drie voorstellingen van De Wederopbouw van het Westen. Wit begint met onbezoedelde jeugdherinneringen van de spelers en de vraag wat het betekent om westerling te zijn. Rood stelt het mateloze leven van actrice Liz Taylor centraal als metafoor voor kapitalistische bloei, Zwart is een uit de hand gelopen westerse kunstgeschiedenis én startpunt voor een nieuw begin.

Willem de Wolf: ‘Achteraf gezien lijkt het allemaal heel logisch, maar zo doordacht zijn we niet begonnen. Er waren alleen een titel, de kleuren en de oneindige mogelijkheden die die in zich droegen.’

Peter Van den Eede: ‘Wit als bakermat, rood voor de passie van het volle leven, zwart zoals de kleur van as: vruchtbare voedingsbodem om opnieuw te beginnen, hoopvol vertrouwen in de beschaving.’

Natali Broods: ‘Het ongelooflijke is dat het nooit de bedoeling was dat de voorstellingen zo in elkaar zouden haken. Pas nu we ze na elkaar spelen merken we tot onze verbijstering hoezeer alles past.’

De Wolf: ‘We ontdekken zelf bij iedere speelbeurt nog nieuwe verbanden – dat werk weet meer dan wij.’ (lacht)

Wit was de eerste voorstelling die De Koe maakte in de nieuwe constellatie Peter-Natali-Willem.

De Wolf: ‘De Wederopbouw is ook de opbouw van ons, als Koe. We hebben onszelf helemaal moeten heruitvinden.’

Broods: ‘Wit is in die zin echt een geboorte geweest, je voelt dat we elkaar nog zoeken. Wit eindigt met een ontbijtscène, waarbij we met ons drieën aan tafel zitten. Het is het moment waarop we eindelijk kunnen beginnen, een groep kunnen vormen.’

De Wederopbouw van het Westen is een ambitieuze titel. Wat staat er op het spel?

De Wolf: (kijkt naar de anderen) ‘Mag ik proberen? Een historisch bewustzijn, het besef in een groter verband te leven. In De Wederopbouw komt alles samen: het kleine en het grote, filosofie en geschiedenis, politiek en showbizz. Door alles samen te brengen geef je toe dat je als mens deel uitmaakt van een groter geheel, dat dat vroeger zo geweest is en altijd zo zal zijn. Dat besef raakt aan het begrip ‘mogelijkheidszin’ van Robert Musil: het inzicht dat er naast de realiteit waarin je leeft talloze andere mogelijke realiteiten zijn.’

Van den Eede: ‘Elk goed kunstwerk reikt die mogelijkheidszin aan, want het leven heeft niet één betekenis, maar oneindig veel. Mijn grootste verlangen is om oneindige stukken te maken, waarin je jezelf steeds op een andere manier gespiegeld ziet.’

De veelheid aan betekenissen kan ook ervaren worden als ‘moeilijk’ of ‘arrogant’ theater.

Van den Eede: ‘Dat zou een oppervlakkige lezing zijn. Voorstellingen van de Koe zijn nooit arrogant, om de eenvoudige reden dat ze ook altijd over onszelf gaan: over ons onvermogen, onze domheid. We wijzen naar onszelf, niet naar de anderen. Met het etaleren van je intelligentie kan je je publiek niet raken. Dat lukt alleen met het blootleggen van je eigen kwetsbaarheid.’

De Wolf: ‘Veel tekstgedeelten zijn trouwens gecamoufleerde confessies. En je zou vast de drie kleuren kunnen toekennen aan een speler.’

Hoe verloopt een ideale avond van De Wederopbouw?

Broods: ‘Als een trip waarin we vier uur met ons publiek in het hier en nu zijn. Daarna zijn we meestal wel een beetje van slag.’ (lacht)

Van den Eede: ‘Ja, zo’n marathon is kicken. De eerste keerden we na de pauze met een bang hartje terug – ‘Dit is hybris’, dachten we. Het was hartverwarmend om te zien dat de meeste mensen er nog waren.’

De Wolf: ‘Ook voor onszelf ben ik blij: we hebben met ons drieën iets groots gemaakt, iets onbescheiden, iets dat over grote dingen durft te spreken. En we zijn daar niet bang voor geweest.’

Kunst brengt mensen samen – dat is een troostende gedachte.

Van den Eede: ‘Kunst brengt troost, hoe slecht het in de Griekse tragedies ook afloopt. Enkel slechte kunst is deprimerend, omdat die doodloopt, geen mogelijkheden biedt.’

De Wolf: ‘In die zin is het grootste compliment over De Wederopbouw het feit dat sommige mensen twee keer komen, twee keer de hele vier uur doorworstelen. Omdat ze het gevoel hebben dat er nog steeds dingen te ontdekken vallen.’

Van den Eede: ‘Ik hoop dat al onze voorstellingen zo mogen zijn: als een schat waarin je kunt blijven graven.’

De Wederopbouw van het Westen: Wit, Rood, Zwart, op 22 & 23 maart in het Kaaitheater, Brussel, www.kaaitheater.be.